Łączność

Kod Morse'a – stworzony w 1832 przez Samuela Morse'a sposób reprezentacji alfabetu, cyfr i znaków specjalnych za pomocą dźwięków, błysków światła, impulsów elektrycznych lub znaków popularnie zwanych kreską i kropką.

Wszystkie znaki reprezentowane są przez kilkuelementowe serie sygnałów – krótkich (kropek) i długich (kresek). Kreska powinna trwać co najmniej tyle czasu, co trzy kropki. Odstęp pomiędzy elementami znaku powinien trwać jedną kropkę. Odstęp pomiędzy poszczególnymi znakami – jedną kreskę. Odstęp pomiędzy grupami znaków – trzy kreski.

Kod semaforowy

Semaforowe znaki są nam znane ale czy wszyscy potrafimy je odróżniać tak szybko jak wskazywało by na to zapotrzebowanie? Co prawda nie mamy stanu zagrożenia jakiegokolwiek, ale każdy człowiek powinien znać ten język sygnalizacyjny bo jest to uniwersalna komunikacja, która może nam się przydać w najmniej oczekiwanych okolicznościach i uratować nam lub komuś życie. Kod semaforowy używany jest najczęściej w marynarce wojennej aby przekazywać sygnały w wypadku uszkodzenia radia, lub gdy obowiązuje cisza radiowa. Marynarz który przekazuje informacje używa dwóch flag, w kolorze żółto czerwonym, podzielonych skośną linią (żółty przy trzonku flagi i na dole, czerwony w górnej zewnętrznej części). Nadawanie polega na ustawianiu flagi prawej i flagi lewej w jednym z pięciu położeń: dół, góra, nisko, wysoko, na zewnątrz. Sam kod jest niezwykle prosty do zrozumienia. opiera się na tak zwanych kołach. Ustawiamy lewą flagę w dół i kolejne pozycje prawej flagi oznaczają kolejne litery, gdy dojdziemy do końca ustawiamy prawą flagę w pozycji "nisko" i wykonujemy obrót lewą flagą wyznaczając kolejne litery. I tak aż do końca alfabetu, czyli siódmego koła. Taki system jest dużo szybszy niz nadawanie Alfabetem Morse'a.
Oto cały polski Semafor (tak widzi odbiorca):

GADERYPOLUKI

Szyfr o niewielkim poziomie trudności, popularny wśród zuchów.

Kluczem do owego szyfru jest wyraz GADERYPOLUKI podzielony na sylaby:

GA - DE - RY - PO - LU - KI

Metoda szyfrowania polega na podmienianiu liter w szyfrowanym wyrazie.

Ale łatwiej będzie pokazać to na przykładzie:

Jeśli w wyrazie mamy literkę „O” to patrzymy na klucz i zauważamy, że literka „O” jest w sylabie z literką „P” więc zamiast „O” wpisujemy „P”.

Literki które nie znajdują się w kluczu po prostu zostawiamy.

Na przyład wyraz: HARCBOOK po zaszyfrowaniu będzie brzmiał: HGYCBPPI
A teraz prześledzimy ten przykład literka po literce:

H: nie ma jej w wyrazie „GADERYPOLUKI” więc zostawiamy ją bez zmian.

A: jest w sylabie „GA”, więc jej odpowiednikiem będzie literka „G”

R: jest w sylabie „RY”, więc jej odpowiednikiem będzie literka „Y”.

C: nie ma jej w wyrazie „GADERYPOLUKI”, więc zostawiamy ją bez zman.

Dalsze litery szyfrujemy w identyczny sposób.
Podobne słowa klucze możemy wymyślać samemu, innymi znanymi są min.:

KO – NI – EC – MA – TU –RY

PO – LI – TY – KA – RE – NU

NO – WE – BU – TY – LI – SA

KA – CE – MI – NU – TO – WY

MO – TY – LE – CU – DA – KI

GU – BI – KA – LE – SO - NY

CZEKOLADKA

Szyfr ten w odróżnieniu od prostych szyfrów różni się tym że literę zastępuje się obrazkiem, a nie inną literą.

Kluczem do tego szyfru są literki powpisywane w ramkę w taki sposób:

Szyfrując w miejsce litery wstawiamy kropkę.

Niektóre literki po zaszyfrowaniu wyglądają tak:

b	e	u	z

A wyraz HARCBOOK będzie wyglądał tak:

KACZOR

Wyrazy szyfrowane tym sposobem, wyglądają jak ciąg liter i cyfr.
Gdy mamy przed sobą klucz, odczytywanie i szyfrowanie jest banalne.
Klucz wygląda następująco: na górze mamy napisany wyraz KACZOR, a pod każdą literą daszy ciąg alfabetu, po lewej stronie znajduje się numeracja wierszy. Sami zobaczcie:

Aby zaszyfrować na przykład literę „F” musiy ją znaleźć w kluczu.
Znajduje się ona w kolumnie pod literą „C”, czyli w kolumnie „C”, a wierszu 6.
Zaszyfrowana litera „F” będzie wyglądała tak: C6
Teraz zaszyfrujmy wyraz: HARCBOOK
„H” to C8; „A” to A1; „R” to R1; „C” to C1; „B” to A3; „O” to O1; „K” to K1
Tak więc: C8 A1 R1 C1 A3 O1 O1 K1

MATEMATYCZY

Zastadą tego szyfru jest zamienianie literek na przydzielone im według klucza cyfry.

Klucz wygłada następująco:

Cyfry powstałe w wyniku zaszyfrowania liter łączymy za pomocą znaków matematycznych, tak aby stworzyły działanie matematyczne (nie musi być równe).
Szyfr ten jest o tyle dobry, iż ten sam wyraz po zaszyfrowaniu może mieć wiele wersji. Na przykład wyraz HARCBOOK może być zaszyfrowany tak:
8+1+18+3+2+16+16=11
Ale może być również w takiej formie:
8*1/18+3-2=16*(16-11)
Sposób łączenia cyfr jest zależny tylko od naszej wyobraźni.

TABLICZKA MNOŻENIA

Literki po zaszyfrowaniu tą metodą stają się prostym działaniem mnożenia np. 2x3, 5x4 itp.

Klucz jest następujący:

Gdy odnajdziemy już literę którą chcemy zaszyfrować, zamiast niej wpisujemy numer wiersza a potem numer kolumny tworząc w ten sposób zapis mnożenia.

Stosując metodę szyfru tabliczki mnożenia:

-litera „A” będzie wyglądała następująco: 1x1

-litera „P” to 4x3

Tradycyjnie już jako przykład wyrazu podam nazwę portalu „HARCBOOK”, będzie to: 2x3 1x1 4x4 1x3 1x2 4x1 4x1 3x1

UŁAMKOWY

Szyfr jest o tyle prosty, że od razu widać, że to on.

Wyróżniamy wiele wersji szyfru, różnią się one liczbą w mianowniku, aby szyfr był regularny w każdym ułamku musi być tyle samo liter, więc istnieją wersje gdzie jest:

- jedna grupa ułamków

- trzy grupy ułamków

- cztery grupy ułamków

- sześć grup ułamków

- osiem grup ułamków

- dwanaście grup ułamków

- dwadzieścia cztery grupy ułamków

Najpopularniejsze są wersje czterech i sześciu grup. Jako przykład zaprezentujemy wersję „czterech grup”.

Klucz do niej jest wygląda tak:

Szyfr jest o tyle prosty, że od razu widać, że to on. Wyróżniamy wiele wersji szyfru, różnią się one liczbą w mianowniku. Aby szyfr był regularny w każdym ułamku musi być tyle samo liter, więc istnieją wersje gdzie jest:

- jedna grupa ułamków

- trzy grupy ułamków

- cztery grupy ułamków

- sześć grup ułamków

- osiem grup ułamków

- dwanaście grup ułamków

- dwadzieścia cztery grupy ułamków

Najpopularniejsze są wersje czterech i sześciu grup. Jako przykład zaprezentujemy wersję „czterech grup”.Klucz do niej jest wygląda tak:

Tak więc, gdy chcemy zaszyfrować tą metodą na przykład literkę T, zastępujemy ją ułamkiem 2/4.

Licznik wskazuje na numer litery, a mianownik na numer grupy.

Wyraz HARCBOOK po zaszyfrowaniu wygląda tak:

2/2 1/1 6/3 3/1 2/1 4/3 4/3 5/2

 

WSTECZNY

Szyfr jest bardzo prosty i każdy go zrozumie. Nie musisz zbyt długo siedzieć nad lekturą tej strony, by się go nauczyć i zacząć biegle wykorzystywać.

Cała filozofia polega na tym, by napisać dany wyraz, lub zdanie od tyłu. Wyróżniamy dwa typy tego szyfru.

1. Piszemy po kolei wszystkie wyrazy zdania od tyłu, np:

2. Piszemy całe zdanie od tyłu, np:

Szyfr jest bardzo fajny, ale też bardzo łatwy do odszyfrowania, więc polecalibyśmy używac go do szyrowania mniej istotnych wiadomości.

KOMÓRKOWY

Ten szyfr można przyswoić w bardzo prosty sposób: pisząc SMS, a na pewno nie jeden i nie dwa razy byliśmy „zmuszeni” do wykonania tej czynności. 

Klucz do szyfru komórkowego wygląda jak klawiatura w najprostszym telefonie komórkowym. Dla przypomnienia, wygląda on tak:

Chcąc zaszyfrować tekst omawianym sposobem, musimy zachowywać zasady pisania wiadomości SMS; czyli np. wyraz HARCBOOK wyglądałby tak:

Podsumowując: aby zaszyfrować wyraz szyfrem komórkowym, należy wpisać cyfrę odpowiadającą danej literze. Ilość cyfr zależy od miejsca na którym stoi dana litera, czyli:

• Pisząc literę H wpisujemy dwa razy liczbę 4, ponieważ H jest na drugim miejscu na naszej „klawiaturze”.

• Pisząc literę A wpisujemy jeden raz liczbę 2, ponieważ A jest na pierwszym miejscu na naszej „klawiaturze”.

• Pisząc literę R wpisujemy dwa razy liczbę 7, ponieważ R jest na drugim miejscu na naszej „klawiaturze”. 

I tak cały wyraz…

Szyfr odpowiedni dla zamiłowanych „smsowiczów”.

 

ZAMIANA

Szyfr ten polega, najprościej mówiąc, na zamianie liter w kluczu, który wygląda tak:

Chcąc zaszyfrować wyraz zamieniamy po kolei każdą literę, na jej odpowiednik w kluczu. Jako przykładem, posłużę się wyrazem HARCBOOK. 

 HARCBOOK = UMEOŃCCZ

A teraz przedstawię etapami szyfrowanie wyrazu:

1. H = U

2. A = M

3. R = E

4. C = O

5. O = C

itd.

Szyfr jest bardzo prosty. Tak samo jak klucz, który jest podstawą w jego wykorzystywaniu. Szyfr składa się z tabeli, która ma 16 kolumn po 2 wiersze. Potem wypisujemy poziomo litery alfabetu ze znakami polskimi. Możemy zacząć szyfrować.

 

MAFEKING

Szyfr ten również jest bardzo prosty. Cała trudność polega na zapamiętaniu klucza, który do trudnych nie należy.

Wygląda on następująco:

Klucz składa się z trzech ponumerowanych wersów i tylu kolumn, ile liter jest w wyrazie „MAFEKING”. Jeżeli opanowałeś/aś już wyżej opisany szyfr „Kaczor” z pewnością nie będziesz mieć problemów z „MAFEKINGIEM”.

Aby zaszyfrowac wyraz, musisz każdą literę odnaleźć w kluczu. Szyfrując np. literę H, szukasz w którym miejscu ona leży i wypisujesz, w której kolumnie się znajduje. W tym przypadku jest to kolumna G. Następnie w którym wersie, w tym przypadku 1. Czyli podsumowując zaszyfrowana litera H wygląda nastepująco: G1.

Dla przykładu zaszyfrujmy wyraz HARCBOOK:

H = G1
A = M1
R = M3
C = F1
B = A1
O = N2
O = N2
K = F2

Zarówno z zaszyfrowaniem jak i odszyfrowaniem nie powinno być żadnych problemów.

 

KAROLINKA

Szyr ten jest podobny zarówno do „Mafekingu” jak i do „Kaczora”. Klucz wygląda w sposób nastepujący:

Klucz zawiera 81 pól z literami. Pierwsza kolumna zawiera wyraz KAROLINKA, a w każdym wierszu występują kolejne litery alfabetu, jak na załączonym wyżej obrazku wyraźnie widać.

Zaszyfrowany wyraz zapisujemy w postaci dwóch liczb, czyli np. zaszyrowana litera K będzie wyglądała tak: 11 (UWAGA! Jest to tylko jedna z wielu możliwości zapisania litery K. Jedna litera w kluczu powtarza się kilka razy, co utrudnia odszyfrowanie komuś, kto owego klucza nie zna. Czyli litera K może wyglądac również tak: 36 i 18). Pierwszą cyfrę odczytujemy poziomo, drugą pionowo.

Dla przykładu, wyraz HARCBOOK:

HARCBOOK = 82, 12, 44, 39, 22, 51, 45, 36

Jest to oczywiście tylko JEDNA z WIELU możliwości zaszyfrowania tego wyrazu.

 

DŻDŻOWNICA

Jest to szyfr, do którego kluczem jest alfabet Morse’a.

Kreskę, przedstawia się za pomocą wklęsłości, zaś kropkę za pomocą wypukłości. Tak wyglądają przykładowe litery:

Wyrazy oddziela się od siebie krótkimi, pionowymi kreseczkami.

Podsumowując:

Dla przykładu zaszyfrujmy wyraz HARCE:

Myślę, że problemów nie powinno być… jeśli tylko znamy alfabet Morse’a.

 

LICZBY

Szyfr jest podzielony na 4 grupy, oznaczone liczbami od 1 do 6.

Z tym, że:

- Grupa od G do L otrzymuje znak „+”

- Grupa od Ł do R otrzymuje znak„x”

- Grupa od S do Z otrzymuje znak „-„

Na końcu wyrazu zapisujemy licznę 7,8,9, zaś na końcu zdania kombinajce tych cyfr, np. 78. Kropkę oznacza się znakiem „=”.

Cyfry od 1 do 6 zastępujemy literami alfabetu od A do F; cyfry od 7 do 9 zastępujemy literami G, Ł, S; cyfrę 0 zastępujemy przekreślonym zerem: „Ø”.

Zaszyfrujmy dla przykładu wyraz HARCBOOK:

HARCBOOK = 2+16x324x4x5+8, gdzie:
H = 2+
A = 1
R = 6x
C = 3
B = 2
O = 4x
O = 4X
K =5+
8-zakończenie wyrazu.

Na tym więc polega szyfr „Liczby”. Znając klucz, dasz sobie radę.

 

KRZAKI

Szyfr ten jest również oparty na alfabecie Morse’a. Tak więc, bez jego znajomości, nie obędziecie się w wielu przypadkach.

Podstawowy klucz, który należy zapamiętać (poza wyżej wspomnianym alfabetem) wygląda następująco:

Zasada szyfrowania jest bardzo podobna do zasady szyfrowania sposobem „Dżdżownica”. Dla przykładu, zaszyfruję wyraz HARCBOOK:

Tak więc, podsumowując: czas nauczyc się alfabetu Morse’a, jeżeli do tej pory jeszcze go nie znamy.

 

LITWA

Cała umiejętność szyfrowania tym sposobem, polega na zamienieniu litery w cyfrę za pomocą następującego klucza:

Czyli, np.litera A to 17, litera O to 5 (ale też 6, 13 czy 15), itd.

Jeżeli litery nie ma w kluczu, piszemy ją w podstawowej formie, jak np. literę d.

Dla przykładu, standardowo, HARCBOOK:

HARCBOOK = H, 17, R, 8, B, 5, 13, K

Aby odszyfrować wiadomość, oczywiście również korzystamy z wyżej podanego klucza